یکی از مشکلات رایج در کولر گازی، لرزش شدید کمپرسور است که می تواند با صداهای ناهنجار، آسیب به بدنه و حتی کاهش عمر دستگاه همراه باشد. در این مقاله از سایت چطور تعمیر، به بررسی مهم ترین علت های لرزش کمپرسور و نحوه رفع اصولی آن ها می پردازیم:
شماره | علت لرزش کمپرسور | توضیح کوتاه علت | روش حل مشکل به صورت خلاصه |
1 | شل شدن پایه های کمپرسور | پایه ها به مرور زمان شل میشن و لرزش منتقل میشود | سفت کردن پیچ های پایه با آچار، بررسی سالم بودن پیچها |
2 | فرسودگی لرزه گیر های لاستیکی | لرزش گیر ها خشک یا پاره شده و لرزش به بدنه منتقل میشود | تعویض لرزه گیر با مدل مشابه، نصب مجدد و محکم کردن پایه ها |
3 | خرابی یا نامیزانی فن کندانسور | پره یا موتور فن دچار مشکل شده و باعث لرزش میشود | تنظیم یا تعویض فن یا موتور فن، بررسی تراز و صدای چرخش |
4 | تراز نبودن یا نصب اشتباه کندانسور | نصب روی سطح شیبدار یا شل بودن پایه ها باعث لرزش میشود | تراز کردن یونیت با تراز، نصب پایه ضد لرزش یا اصلاح نصب دیواری |
5 | خرابی بلبرینگ داخلی کمپرسور | صدای زمخت و لرزش درونی از موتور کمپرسور | نیاز به تعویض کامل کمپرسور توسط تکنسین |
6 | گرفتگی لولهها یا مسیر گاز مبرد | فشار بیش از حد به کمپرسور در اثر مسدودی باعث لرزش میشود | تخلیه گاز، شستشو یا تعویض لوله مویی، شارژ مجدد گاز مبرد |
7 | نوسانات یا افت ولتاژ برق | کمپرسور نیمه سوز یا استارت ناقص باعث لرزش میشود | نصب استابلایزر، بررسی ولتاژ ورودی، در صورت نیاز تعویض کمپرسور |
8 | لوله های شل یا فیکس نشده | تماس لوله ها با بدنه یا لرزش آزاد باعث صدا و لرزش میشود | عایقکاری، مهار با بست دیواری، جدا کردن تماس مستقیم |
9 | ورود جسم خارجی به کندانسور | گیر کردن جسم در فن یا فین ها باعث صدا و لرزش ناگهانی میشود | خاموش کردن دستگاه، باز کردن پنل، خارج کردن جسم گیر کرده |
10 | کمبود روغن کمپرسور | اصطکاک بالا باعث لرزش و صدا های خشن میشود | تخلیه گاز، تزریق روغن استاندارد، وکیوم و شارژ گاز مجدد |
علت اول: شل شدن پایه های کمپرسور
روش حل مشکل:
توضیح: کمپرسور کولر گازی روی پایه های فلزی یا پلاستیکی سوار است و توسط چند پیچ یا مهره به کف کندانسور پیچ شده. اگر این پیچ ها به مرور زمان شل شوند، هنگام کار کمپرسور لرزش شدیدی به بدنه منتقل می شود.
محل قطعه و روش رفع:
- برق دستگاه را از جعبه فیوز یا دو شاخه جدا کنید.
- درب کندانسور (یونیت بیرونی) را با باز کردن پیچ های جانبی یا بالایی باز کنید.
- کمپرسور معمولاً در گوشه پایینی کندانسور قرار دارد؛ چهار پیچ در چهار طرف پایه آن دیده می شود.
- با آچار رینگی یا بکس مناسب، پیچ ها یا مهره های پایه را سفت کنید.
- بعد از سفت کاری، درب کندانسور را ببندید و تست کنید. لرزش باید به طور محسوسی کمتر شود.
علت دوم: فرسودگی یا پارگی لرزه گیرهای لاستیکی کمپرسور
روش حل مشکل:
توضیح: لرزه گیرهای لاستیکی بین کمپرسور و پایه نصب شده اند تا لرزش طبیعی کمپرسور به بدنه منتقل نشود. این قطعات با گذر زمان خشک یا پاره می شوند و لرزش مستقیماً به بدنه منتقل می شود.
روش تعویض و نصب:
- مانند مورد قبل، درب کندانسور را باز کرده و به کمپرسور دسترسی پیدا کنید.
- پیچ های پایه کمپرسور را باز کرده و با کمک یک تکیه گاه، کمپرسور را کمی بالا بیاورید (فشار به لوله ها وارد نشود).
- لرزه گیرهای لاستیکی قدیمی را از زیر پایه خارج کنید.
- لرزه گیرهای جدید (با سایز دقیق) را در جای خود قرار دهید.
- کمپرسور را پایین آورده، پیچ ها را سفت کنید و لرزش گیر را بین دو سطح محکم تثبیت نمایید.
- درب را ببندید و دستگاه را روشن کنید. اگر لرزه گیرها درست نصب شده باشند، صدای کمپرسور به شدت کاهش می یابد.
علت سوم: نامیزانی یا خرابی فن کندانسور (فن بیرونی)
روش حل مشکل:
توضیح: فن کندانسور وظیفه خنک کردن کویل های بیرونی و کاهش دمای گاز خروجی از کمپرسور را دارد. اگر فن نامیزان بچرخد، یکی از پره ها شکسته یا موتور لقی داشته باشد، باعث لرزش در کل یونیت و کمپرسور می شود.
مراحل عیب یابی و رفع ایراد:
- پنل کندانسور را باز کرده و فن را بررسی کنید.
- پره های فن را با دست بچرخانید؛ نباید به قاب گیر کنند یا صدا دهند.
- اگر پره شکسته یا فن نامیزان است، با باز کردن پیچ مرکزی، آن را تعویض کنید.
- اگر محور موتور لقی دارد، موتور فن باید تعویض شود.
- دو یا سه پیچ نگهدارنده موتور را باز کرده، سیم های فیشی را جدا کنید.
- موتور مشابه نصب و سیم ها دوباره وصل شوند.
- پره جدید را روی شفت موتور سوار کرده و پیچ مرکزی را محکم کنید.
- فن باید بدون لرزش و بی صدا بچرخد.
علت چهارم: نصب اشتباه یا تراز نبودن پنل بیرونی (کندانسور)
روش حل مشکل:
توضیح: اگر کندانسور روی سطح ناهموار یا شیب دار نصب شود، وزن کمپرسور و فن باعث لرزش شدید، جابه جایی یونیت یا حتی شکستن اتصالات می شود.
نحوه بررسی و تراز کردن:
- با تراز دستی یا لیزری، سطح قرارگیری یونیت را بررسی کنید.
- اگر کندانسور روی پایه دیواری نصب است، پیچ های شاسی و براکت را چک کنید که شل نباشند.
- در صورت نصب روی زمین، از زیر یونیت پایه های لاستیکی تراز کننده یا بلوک های بتنی استفاده کنید.
- یونیت باید کاملاً صاف و بدون حرکت اضافه باشد.
- در صورتی که یونیت دیواری لق است، حتماً از تکنسین برای نصب مجدد ایمن کمک بگیرید.
علت پنجم: ورود جسم خارجی به کندانسور کولر گازی
روش حل مشکل:
اگر جسمی مثل برگ، سنگ ریزه یا کیسه پلاستیکی وارد یونیت بیرونی شود، ممکن است در فن گیر کند یا بین فین ها قرار بگیرد و باعث لرزش، صدا و اختلال در خنکی شود.
روش رفع:
- دستگاه را از برق بکشید و درپوش کندانسور را باز کنید.
- فن و پره های کندانسور را بررسی و اجسام گیر کرده را با دقت خارج کنید.
- از برس نرم یا دمنده برای تمیز کردن فین ها استفاده کنید.
- برای پیشگیری، توری محافظ کندانسور نصب کنید تا اجسام خارجی وارد نشوند.
علت ششم: مشکل در بلبرینگ های داخلی موتور کمپرسور
روش حل مشکل:
توضیح: کمپرسورهایی که چند سال کار کرده اند ممکن است بلبرینگ داخلی آن ها دچار خوردگی یا خشک شدن شده باشد. این مشکل باعث لرزش های ریز ولی مداوم همراه با صدای زمخت می شود.
نکات فنی و رفع مشکل:
- این مورد نیاز به تخصص بالا دارد، چون کمپرسور یک قطعه مهر و موم شده است.
- برای اطمینان، برق دستگاه را جدا کرده و تست صدا هنگام استارت کمپرسور انجام دهید.
- اگر لرزش زیاد است و از بدنه کمپرسور شنیده می شود، تنها راه حل، تعویض کامل کمپرسور با مدل مشابه است.
- این کار شامل:
- تخلیه گاز مبرد با دستگاه وکیوم
- بریدن لوله های ورود و خروج با لوله بُر
- جوشکاری کمپرسور جدید
- شارژ گاز جدید طبق مقدار درج شده روی پنل دستگاه
- این کار باید توسط تکنسین مجاز با ابزار مخصوص انجام شود.
بیشتر بخوانید: علت روشن و خاموش شدن کولر گازی
علت هفتم: گرفتگی مسیر گردش گاز مبرد ( گرفتگی لوله ها)
روش حل مشکل:
توضیح: اگر در مسیر لوله های مسی کولر گازی—مخصوصاً در بخش های باریک مثل لوله مویی یا شیر انبساط—گرفتگی ایجاد شود، کمپرسور برای فشرده سازی مبرد تحت فشار قرار می گیرد و دچار لرزش و صدای غیرعادی می شود.
نحوه عیب یابی و رفع مشکل:
- با گِیج مانوفیلد فشار گاز، فشار سمت ساکشن و دیسشارژ کمپرسور را اندازه گیری کنید. اگر اختلاف شدید یا فشار غیرطبیعی بود، احتمال گرفتگی وجود دارد.
- در صورت گرفتگی، باید دستگاه را خاموش کرده، گاز مبرد را جمع آوری و ذخیره کنید (با دستگاه وکیوم).
- شیر انبساط یا لوله مویی باز شده و با هوای فشرده یا نیتروژن شستشو داده شود.
- اگر گرفتگی با روغن یا اسید مبرد همراه بود، سیستم نیاز به فلشینگ کامل با مواد مخصوص دارد.
- پس از پاکسازی مسیر، لوله ها را لحیم کاری کنید، وکیوم انجام داده و گاز را طبق وزن مشخص شارژ کنید.
علت هشتم: پایین بودن بیش از حد ولتاژ یا نوسانات برق
روش حل مشکل:
توضیح: کمپرسورهای کولر گازی برای استارت و کارکرد مداوم به ولتاژ ثابت (حدود 220–240 ولت) نیاز دارند. افت ولتاژ یا نوسان شدید می تواند باعث شروع ناقص کار کمپرسور، لرزش، صدای وزوز و حتی نیم سوز شدن موتور شود.
روش رفع مشکل:
- با استفاده از مولتی متر یا ولت متر دقیق، ولتاژ ورودی به یونیت خارجی را اندازه گیری کنید.
- اگر ولتاژ پایین تر از 200 ولت باشد:
- از برقکار بخواهید سیستم برق رسانی را بررسی کند.
- ترانس تقویت ولتاژ اتوماتیک (استابلایزر) برای کولر نصب کنید.
- در نواحی دارای نوسانات شدید، حتماً از محافظ برق مخصوص کولر گازی استفاده شود.
- در صورتی که کمپرسور نیم سوز شده باشد، صدای شدید و لرزش آن به دلیل تلاش بی نتیجه برای استارت است و باید تعویض گردد.
علت نهم: نصب اشتباه یا فیکس نبودن لوله های اتصال
روش حل مشکل:
توضیح: اگر لوله های مسی رفت و برگشت گاز که بین یونیت داخلی و خارجی قرار دارند، درست فیکس نشده باشند یا با بدنه تماس داشته باشند، هنگام کار کمپرسور با فشار گاز، لوله ها شروع به لرزش کرده و صدا یا لرزش شدید ایجاد می شود.
مراحل بررسی و اصلاح:
- یونیت خارجی را بازدید کنید و ببینید آیا لوله ها به بدنه یونیت یا دیوار چسبیده اند یا در فضای آزاد و بدون مهار رها شده اند.
- در صورت تماس مستقیم:
- از پد لاستیکی، نوار عایق یا اسفنج مخصوص عایق کاری لوله مسی برای جدا کردن لوله از بدنه استفاده کنید.
- اگر لوله ها آزاد رها شده اند:
- با استفاده از بست فلزی یا پلاستیکی و رول پلاک مناسب لوله ها را به دیوار مهار کنید.
- فاصله استاندارد بین لوله ها و هر سطح فلزی را رعایت کنید.
- لرزش لوله را با روشن کردن کمپرسور تست کنید؛ باید کاملاً بی صدا و پایدار باشد.
بیشتر بخوانید: علت آب دادن کمپرسور کولر گازی
علت دهم: کمبود روغن در کمپرسور کولر گازی
روش حل مشکل:
کمبود روغن در کمپرسور باعث افزایش اصطکاک داخلی، لرزش، صداهای خشن و در نهایت آسیب جدی به موتور کمپرسور میشود. این مشکل معمولاً در اثر نشت گاز مبرد، نصب غیراصولی، یا سرویس اشتباه دستگاه ایجاد میشود.
روش رفع:
- ابتدا باید با کلکتور فشار و مشاهده روغن در لوله ساکشن یا بررسی روغن برگشتی در سیکل، کمبود روغن تشخیص داده شود.
- اگر تأیید شد، باید گاز سیستم تخلیه شده و کمپرسور باز شود.
- مقدار استاندارد روغن مخصوص کمپرسور (معمولاً روغن پلیاُلاستر POE) طبق دفترچه دستگاه تزریق شود.
- پس از شارژ مجدد روغن، سیکل با وکیوم کامل تخلیه و سپس گاز بهصورت دقیق شارژ شود.
در پایان، لرزش کمپرسور کولر گازی می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که با بررسی دقیق و رفع اصولی، به راحتی قابل حل است. اگر پس از بررسی موارد گفته شده همچنان مشکل باقی ماند، بهتر است از یک تکنسین حرفه ای کمک بگیرید تا از آسیب های جدی تر جلوگیری شود. برای مطالعه مقالات بیشتر و آموزش های تخصصی، به بخش آموزش رایگان تعمیرات کولر گازی در سایت چطور تعمیر مراجعه کنید.