جاروبرقی وقتی درست کار می کند، هیچ کس به آن توجهی ندارد، اما همین که صدای غیرعادی و بلند از آن شنیده شود، تازه مشکل جدی می شود! صدای زیاد جاروبرقی می تواند به دلایل مختلفی مثل گرفتگی لوله، پر شدن کیسه، خرابی فیلتر، بلبرینگ موتور یا مشکل در فن باشد. اگر این صداها را نادیده بگیرید، ممکن است موتور آسیب ببیند و هزینه تعمیرات بالا برود. در ادامه با چطور تعمیر همرا باشید تا دلایل این مشکل و روش های ساده برای رفع آن قبل از بروز مشکلات جدی تر را بررسی می کنیم.
گرفتگی لوله یا خرطومی جاروبرقی
محل قرارگیری و نحوه جدا کردن لوله و خرطومی
- در اکثر جاروبرقی ها، خرطومی به بدنه دستگاه با یک قطعه پلاستیکی کوپلینگ (Connector) متصل می شود که معمولاً با چرخاندن به سمت چپ یا فشار یک ضامن، می توان آن را جدا کرد.
- سر دیگر خرطومی به لوله تلسکوپی یا لوله فلزی وصل می شود که این اتصال نیز با یک ضامن یا حلقه فنری باز می شود.
چگونه گرفتگی را پیدا و رفع کنیم؟
- باز کردن خرطومی:
- جاروبرقی را خاموش و دوشاخه را از برق بکشید.
- خرطومی را از دو طرف (از بدنه دستگاه و از لوله تلسکوپی) جدا کنید.
- بررسی چشمی:
- به داخل خرطومی نگاه کنید. اگر نور کافی نیست، از یک چراغ قوه کوچک استفاده کنید. در صورت مشاهده اجسام مانند مو، نخ یا تکه های کاغذ که جلوی عبور هوا را گرفته اند، به آرامی بیرون بکشید.
- تمیزکاری با یک شیٔ بلند:
- اگر جسم گیر کرده در وسط خرطومی است، از میله نازک یا مفتول چوب لباسی که کاملاً صاف شده استفاده کنید. مواظب باشید به دیواره خرطومی صدمه نزنید.
- شستشوی خرطومی (در مدل های قابل شستشو):
- اگر در دفترچه راهنما ذکر شده که شستشو خرطومی مشکلی ندارد، خرطومی را با آب ولرم بشویید تا گردوغبار و چربی ها پاک شوند. سپس لوله را کامل خشک کنید.
- بررسی لوله تلسکوپی:
- در صورت نیاز، لوله فلزی را نیز جدا کنید و با همین روش بررسی نمایید.
- وصل کردن مجدد:
- پس از اطمینان از رفع گرفتگی و خشک شدن خرطومی، آن را دوباره سر جای خود قرار دهید.
خرابی یا کثیفی فیلتر جاروبرقی
محل قرارگیری فیلترها
- بسته به مدل جاروبرقی، معمولاً یک فیلتر در قسمت خروجی یا پشت موتور (فیلتر اگزوز) و یک فیلتر یا کارتریج در قسمت جلویی موتور (بین کیسه و موتور) وجود دارد.
- در جاروبرقی های بدون کیسه، فیلتر اصلی اغلب بالای مخزن زباله یا روی بدنه مخزن قرار دارد.
روش تمیز یا تعویض فیلتر
- دسترسی به فیلتر:
- درب جلویی یا بالایی جاروبرقی را باز کنید (بسته به طراحی). محل کیسه یا مخزن را ببینید؛ فیلتر معمولاً در مجاورت همین بخش است.
- درآوردن فیلتر:
- فیلتر را به آرامی بیرون بکشید. برخی مدل ها یک ضامن کوچک دارند یا به صورت کشویی خارج می شوند.
- تمیز کردن فیلتر قابل شستشو:
- اگر فیلتر اسفنجی یا پلاستیکی است و شرکت سازنده شستشوی آن را مجاز می داندر (در دفترچه دستگاه ذکر شده)، آن را زیر آب ولرم بشویید تا گردوغبار و چربی ها خارج شود. سپس چند ساعت در هوای آزاد بگذارید تا کاملاً خشک شود.
- تعویض فیلتر یکبارمصرف:
- اگر فیلتر کاغذی یا نمدی است یا نشان از فرسودگی و پارگی دارد، بهتر است فیلتر جدید و باکیفیت بخرید.
- نصب مجدد فیلتر:
- فیلتر را با دقت در جای خود قرار دهید و مطمئن شوید به درستی متصل شده است. نصب نادرست می تواند باعث ورود گردوغبار به موتور شود و صدای جاروبرقی را بیشتر کند.
بیشتر بخوانید: علت کم شدن مکش جاروبرقی
خرابی بلبرینگ موتور
نحوه دسترسی به موتور و بلبرینگ
- این کار تا حدی تخصصی است. برای دسترسی به بلبرینگ موتور جاروبرقی معمولاً باید قاب بالایی یا پشتی دستگاه را باز کنید. پیچ های دستگاه اغلب در زیر محفظه ی کیسه یا زیر چرخ های کوچک جاروبرقی پنهان شده اند.
- بعد از باز کردن بدنه، موتور در یک محفظه پلاستیکی یا فلزی قرار دارد که معمولاً با چند پیچ یا خار پلاستیکی مهار شده است.
تشخیص خرابی بلبرینگ
- صدای سوت یا غژغژ:
- با چرخاندن شفت (محور) موتور به صورت دستی، اگر صدای ساییده شدن فلز به فلز یا لقی احساس کردید، بلبرینگ فرسوده شده است.
- لرزش موتور:
- اگر هنگام چرخاندن شفت، لرزش یا عدم تعادل دیدید، احتمال خرابی بلبرینگ بالا است.
روش تعویض بلبرینگ
- خارج کردن موتور:
- موتور را به آرامی بیرون بیاورید و سیم های برق را در صورت نیاز (با یادداشت یا عکس گرفتن برای تشخیص محل اتصال) جدا کنید.
- باز کردن براکت موتور:
- بعضی موتورها دو بلبرینگ دارند (در دو سمت شفت). برای رسیدن به بلبرینگ، باید براکت یا قاب فلزی اطراف موتور را باز کنید.
- درآوردن بلبرینگ قدیمی:
- با ابزاری مثل کشنده بلبرینگ (Bearing Puller) یا ضربه آرام چکش و سنبه، بلبرینگ را از محور جدا می کنید.
- تمیز کردن محور و نصب بلبرینگ جدید:
- محور موتور را از هر گونه گردوغبار و زنگ زدگی پاک کرده، بلبرینگ جدید را در جای خود با فشار یکدست و آرام (یا پرس) نصب کنید.
- سرهم کردن موتور و بدنه:
- پس از اطمینان از سالم بودن قطعات، موتور را دوباره مونتاژ و سیم ها را طبق یادداشت اولیه وصل کنید.
نکته مهم: اگر مهارت کافی ندارید، بهتر است از یک تعمیرکار کمک بگیرید، زیرا اشتباه در نصب بلبرینگ یا سیم کشی موتور می تواند جاروبرقی را به کلی از کار بیندازد.
مشکل در پروانه یا فن موتور
محل قرارگیری فن موتور
- فن معمولاً در انتهای محور موتور قرار دارد، به طوری که با چرخش محور، جریان هوا را ایجاد کرده و همچنین موتور را خنک می کند.
- در برخی جاروبرقی ها باید قاب جلویی یا عقبی موتور را باز کنید تا به فن دسترسی داشته باشید.
شناسایی خرابی فن
- صداهای ضربه ای:
- اگر فن شکسته باشد، هنگام گردش صدای تق تق یا وزوز شنیده می شود.
- لرزش شدید:
- بالانس نبودن فن می تواند باعث لرزش محسوس دستگاه شود.
روش حل مشکل
- باز کردن قاب موتور:
- دستگاه را از برق جدا کرده و بدنه جاروبرقی را باز کنید تا به موتور برسید.
- مشاهده فن:
- اگر فن دارای ترک، شکستگی یا تاب باشد، باید تعویض شود. گاهی اوقات ممکن است با سفت کردن پیچ یا مهره نگهدارنده فن، مشکل برطرف شود.
- تعمیر یا تعویض فن:
- در صورت آسیب دیدگی جدی، فن را تعویض کنید. فن جدید باید دقیقاً با مدل موتور شما سازگاری داشته باشد.
- تمیزکاری فن:
- اگر روی فن گردوغبار، مو یا پُرز جمع شده، با برس نرم یا دستمال مرطوب پاک کنید تا مانع از گرفتگی پره ها شود.
گرفتگی کیسه یا مخزن زباله
نحوه باز کردن و تخلیه کیسه یا مخزن
- درب محفظه کیسه:
- بیشتر جاروبرقی ها یک دکمه یا ضامن روی بدنه دارند که با فشار آن، درب محفظه ی کیسه باز می شود.
- برداشت کیسه:
- در جاروبرقی کیسه دار، کیسه یا به صورت کشویی روی یک پایه قرار دارد یا با گیره های پلاستیکی مهار شده است. آن را به آرامی بیرون بکشید.
- در جاروبرقی های بدون کیسه (سایکلون)، مخزن زباله را از بدنه جدا کنید. معمولاً یک دستگیره یا قفل پلاستیکی کوچک برای جدا شدن مخزن وجود دارد.
روش رفع گرفتگی
- تخلیه و تمیز کردن کیسه:
- اگر کیسه دائمی است، آن را خالی کنید و به آرامی بتکانید. در فضای باز این کار را انجام دهید تا گردوغبار پخش نشود.
- کیسه های یکبار مصرف را دور بیندازید و کیسه جدید جایگزین کنید.
- شستشوی مخزن جاروبرقی بدون کیسه:
- مخزن را با آب ولرم و کمی مایع ظرف شویی شسته و سپس کاملاً خشک کنید. آب اضافی در مخزن می تواند منجر به کپک زدگی یا بوی نامطبوع شود.
- بررسی دریچه های ورودی و خروجی مخزن:
- مطمئن شوید که دریچه های هوا در مسیر مخزن زباله تمیز باشند و مانعی نداشته باشند.
برای جلوگیری از صدای بلند جاروبرقی، بهتر است کیسه و فیلتر را مرتب تمیز کنید، لوله را بررسی کنید و از سلامت قطعات داخلی مثل بلبرینگ و فن مطمئن شوید. اگر با این روش ها مشکل حل نشد، احتمال خرابی موتور وجود دارد و باید به یک تعمیرکار مراجعه کنید. رسیدگی منظم به جاروبرقی، هم عمر دستگاه را افزایش می دهد و هم صدای آزاردهنده را از بین می برد!
